Mantike komt van Mantikê tékhnê, de naam die de oude Grieken gaven aan de kunst van het voorspellen, de oertechniek om voortekens te zien in de trek van vogels, in de stand van bomen en het verdwalen van bijen. Zo lazen ze hun lot.  

TIT FOR TAT                    POLLUTION FOR ILLUSION 

X FOR EXTINCTION      EARTHQUAKE FOR A HEARTBREAK 

TIT FOR TAT                    TIT FOR A NEW HABITAT 

TIT FOR… 

In Mantike staat iemand alleen op scène, die haar lot probeert af te lezen aan de staat van de wereld, via lichamelijke herkenning, via klanken, de objecten die haar omringen,  de sporen van liefde die zijn achtergebleven en haar nog altijd warm houden. Ze kiest ervoor om een afslag te nemen, weg van het dominante discours van doemdenkers en crisisprofeten. Zij worstelt zich los van de geschiedenissen die haar vastzetten en beslist zelf hoe ze haar toekomst in handen neemt.

OH MARBLE BLUSH      POLISHED WHISPERS 

TABOO TWIST                 WHO IS CLINGING TO THIS? 

Wat ik in mijn research gevonden heb over 'mantische tekens' gaat eigenlijk niet over het voorspellen zelf, maar hoe de wereld werd gelezen voordat er taal was, over de drang gelijkenissen te vinden in de natuur, in de chaos die ons omringt. In een boek van filosoof Walter Benjamin vond ik een andere definitie:  “Mantiek is het lezen van wat niet geschreven staat, een vorm van begrijpen die voorafgaat aan taal, het lezen van lichaamssignalen, patronen in de natuur, de stand van de sterren, trillingen van geluid.     Die mimetische drang om gelijkenissen te vinden, om patronen te herkennen en te begrijpen en om die ritueel opnieuw zichtbaar te maken is een van de oudste en meest fundamentele oervermogens van de mens, en ook het ontstaan van dans en muziek.”  

‍

CLAP CLAP!     THE STAGE FOLDS BACK 

DANCE THE SHIFT     RIDE THE CHANGE 

THE RELICS       THEY REARRANGE 

‍

De wereld sprak toen niet in letters maar in vormen, klanken, ritmes en patronen.  Mantische praktijken waren pogingen om de diepere samenhang van het universum te begrijpen. Het waren vormen van kennis waarin de mens zich niet buiten de wereld plaatste als een analytische toeschouwer, maar waarin hij deelnam aan een voortdurend gesprek met zijn omgeving. Naarmate de taal complexer werd, begon zij zich los te maken van de wereld die zij beschreef. Woorden vervingen beelden, en geleidelijk aan raakte de mens te vervreemd om de wereld te lezen. Met deze research stuurde Benjamin Abel Meirhaeghe mij in de richting om de tekst van Mantike als een klankgedicht te benaderen, een dat de wereld van nu probeert te lezen.

TIS LIKE TAT       TIS LIKE NOT            NOT LIKE TIS 

NOT-RE DAME     NOT YOUR DAME    NOT MY DAME 

TIS WAT STIL STAAT  DAT ZAKT ONDER EIGEN KRACHT 

TIS EEN PROOI VOOR WOLK EN WIND EN VLAM 

“Ceci tuera cela”  Tit will kill tat, met die woorden laat Victor Hugo in De Klokkenluider van de Notre Dame de aartsdiaken naar een boek wijzen, en dan naar de kathedraal: ‘dit zal dat daar doden’. Meer dan een eeuw later, op 15 april 2019, vat de 850 jaar oude torenspits vlam. Vijf jaar later staat hij er opnieuw, alsof er niets is gebeurd. Nochtans waren er voorstellen om de toren te herbouwen met gerecycleerd materiaal, bijvoorbeeld plastic uit de oceanen, of om de kerk als een ruïne te behouden, als een nieuw symbool. De kans om van het puin een andere taal te maken werd niet gegrepen.

Er zijn twee allegorische figuren waar actrice Marjan de Schutter op scène naar verwijst: eerst is daar Calypso, misschien wel de eenzaamste figuur uit de Griekse mythologie. De Verbergster. Verbannen naar het eiland Ogygia, waar ze gedoemd is telkens opnieuw verlaten te worden. Ze probeert Odysseus bij zich te houden – maar uiteindelijk bouwt ze met haar eigen handen het vlot waarop hij haar zal verlaten. Hier betekent liefde: het verleden niet bewaren als bezit, maar liefde toevertrouwen aan de stroom die haar verder draagt.

Allegorieën zijn in het rijk van de gedachten wat ruïnes zijn in het rijk van de dingen, schreef Walter Benjamin. Zijn Engel van de Geschiedenis kijkt achterwaarts, naar het verleden als een opeenstapeling van brokstukken, terwijl hij de toekomst in wordt geblazen door de storm van de vooruitgang. Toch, zegt Benjamin, draagt de mens de opdracht om de toekomst binnen te gaan en haar vorm te geven. Een ode aan het leven, ondanks alles.

BEES SWARM          HIVE FORMS           ONE HUM! HUM HOME 

AND LOVE WILL FIND BACK BEE        DOOM BENDS BACK

DOOM FOLDS BACK TO BLOOM           I WRESTLE AND I EMERGE 

‍